جستجو میان مقالات اتولتو

زنگ خطرهای خرید اقساطی خودرو

چالش های خرید اقساطی خودرو. بررسی شرکتهای خودروسازی، لیزینگ، نمایشگاههای خودرو، شرکتهای خصوصی و خرید از اشخاص حقیقی

در این مقاله:


آخرین ویرایش: 17 بهمن 1400

از سال‌های گذشته تا به امروز، علاوه بر فروش نقدی خودرو، شرایط پرداخت اقساطی نیز امکان‌پذیر است چرا که موجب ‏سوددهی شرکت‌ها و همچنین ترغیب خریداران به خرید خودرو می‌شود.‏ با وجود افزایش چشمگیر قیمت ارز و مشکلات حاصل از آن، گرایش خریداران به خرید اقساطی خودرو چندین برابر افزایش ‏یافته است و همچنین با بررسی‌های انجام شده، اکثریت افرادی که اقدام به خرید اقساطی خودرو نموده‌اند، از این امر راضی ‏بوده و خرید اقساطی را به خرید نقدی ترجیح می‌دهند. از این رو در این مقاله قصد داریم به بررسی تمام جوانب خرید اقساطی ‏خودرو و بایدها و نبایدهای آن بپردازیم تا متقاضیان خرید اقساطی از جزئیات این فرایند آگاه شوند و بهترین تصمیم را اتخاد ‏نمایند.

 

خرید اقساطی به چه روش‌هایی امکان‌پذیر است؟

در ابتدا باید با افراد و مجموعه‌هایی که در خرید اقساطی با آن‌ها مواجه خواهیم شد، آشنا شویم که در این راستا، آن‌ها را به پنج ‏گروه زیر دسته‌بندی نموده‌ و در ارتباط با هر گروه توضیحاتی ارائه می‌دهیم.‏

  1. شرکت‌های خودروسازی یا واردکننده مادر. این شرکت‌ها شامل ایران‌خودرو، سایپا، پارس‌خودرو، اطلس ‏خودرو، کرمان خودرو و غیره هستند؛ شرکت‌هایی که به طور مستقیم محصولات تولیدی یا وارداتی خود را به ‏خریداران ارائه می‌کنند.‏

  2. ‏شرکت‌های لیزینگی. این شرکت‌ها در واقع نوعی شرکت خصوصی وابسته به بانک و شرکت‌های خودروسازی ‏هستند که از طریق اقساط با حمایت برخی از بانک‌ها، خودرو را به مصرف‌کنندگان تحویل می‌دهند.‏

  3. ‏نمایشگاه‌های خودرو. نمایشگاه‌ها از روزگار پیشین بر طبق قواعد و قوانین ویژه خود به فروش خودرو می‌پردازند.‏

  4. ‏شرکت‌های خصوصی. این شرکت‌ها با برخورداری از سرمایه‌گذاران، خودروها را به‌صورت نقدی خریداری نموده ‏و سپس به‌صورت اقساطی به خریداران تحویل می‌دهند.‏

  5. ‏اشخاص حقیقی. فروشندگان واقعی شامل اشخاص حقیقی که بنا به دلایلی اقدام به فروش اقساطی خودروی خود ‏می‌نمایند.‏

 

معرفی چالش‌های خرید اقساطی خودرو

خریداران خودرو در خرید اقساطی از این پنج گروه، با سه چالش زیر مواجه خواهند شد:‏

 

چالش اول

این چالش مرتبط با بهای خودرو و شرایط پرداختی آن (نقدی یا اقساطی) است که در این مورد خریدار باید بنا بر لیست و ‏جداول قیمت‌های شرکت مربوطه، محاسبات لازم را انجام داده تا متناسب با توان مالی خود نسبت به خرید نقدی و یا اقساطی ‏خودرو، بهترین تصمیم را اتخاذ نماید.‏


چالش دوم

چالش دومی که خریداران با آن مواجه می‌شوند مرتبط با مفاد قرارداد و تنظیم سند قطعی خودرو است زیرا هنگامی که خریدار ‏به خرید اقساطی خودرو اقدام می‌نماید، هریک از آن پنج گروه به‌عنوان تضمین خرید خودرو با شرایط اعلامی مختص به خود، در ‏همان ابتدای امر اقدام به تنظیم سند ننموده و سند را در رهن خود نگه داشته تا خریدار ملزم شود که محتوای قرارداد را کامل ‏اجرا نماید.‏


چالش سوم

چالش سوم نیز زمان تحویل خودرو است که باید بر طبق موعد تعیین شده در قرارداد، به خریدار تحویل داده شود.‏
در ادامه مطلب قصد داریم که هر یک از سه چالش فوق را در پنج گروه فروش اقساطی بررسی نماییم.‏

 

گروه اول، شرکت های‌خودروسازی یا واردکننده مادرCar dealership

بهترین و مطمئن‌ترین گروه در مواجهه با این چالش‌ها، گروه اول یعنی خرید از شرکت‌های خودروسازی یا واردکننده مادر ‏است، چرا که شرایط پرداختی این شرکت‌ها نسبت به شرکت‌های لیزینگی و خصوصی بهتر بوده و همچنین به جرأت می‌توان ‏گفت که در تنظیم سند و امور مربوط به قراردادهای معامله، خریدار با هیچ مشکلی مواجه نخواهد شد و بلافاصله پس از اتمام ‏اقساط، سند قطعی نیز تنظیم می‌شود.‏
محتوای قرارداد شرکت‌های خودروسازی یا واردکننده مادر به نحوی است که چنانچه پرداخت اقساط تعیین شده در زمان ‏سررسید به تعویق افتد، قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای خریدار اعمال نخواهد شد. به طور معمول نحوه و زمان تحویل خودرو در این ‏شرکت‌ها نیز مناسب بوده و خودرو در موعد مقرر به فروشنده تحویل داده می‌شود.‏

 

گروه دوم، شرکت‌های لیزینگی

شرکت‌های لیزینگی در واقع شرکت‌هایی هستند که به‌عنوان شرکت‌های خصوصی و زیر‌مجموعه‌ شرکت‌های اصلی معرفی ‏می‌شوند. ‏نحوه عملکرد شرکت‌های لیزینگی به این صورت است که با دریافت خودروها از شرکت‌های اصلی توسط سرمایه‌گذاران بانکی ‏و حمایت تشکیلات یا سازمان مالی معین، شرایط اقساطی را برای خریداران تعیین می‌نمایند.‏

به‌طور کلی اگر شما به عنوان یک خریدار خودرو به هر دلیلی از شرکت‌های خودروسازی مادر خرید نکنید و سراغ شرکت‌های ‏لیزینگی، خصوصی و اشخاص حقیقی بروید، ممکن است با معضلاتی مواجه شوید که مهم‌ترین آن‌ها مرتبط با محتوای قرارداد ‏این شرکت‌ها است چرا که اغلب این قراردادها به طور کامل یک‌طرفه، به سود فروشنده و به ضرر خریدار ‏تنظیم می‌شود.‏ در واقع شرکت فروشنده در مضمون قراردادهای فروش اقساطی به نحوی عمل می‌کند که خریدار محکوم به پذیرش تمام و ‏کمال شرایط فروشنده باشد در حالی‌که شرایط تعریف‌ شده بسیار سخت‌گیرانه و به ضرر خریدار است؛ به‌عنوان مثال این ‏شرکت‌ها در ازای تأخیر در پرداخت قسط خریداران، مفادی از قبیل فسخ قرارداد، دریافت خسارت‌های مالی سنگین و عودت ‏خودرو به منظور تأخیر در پرداخت اقساط خریداران تعیین می‌نمایند.‏‎ ‎در حالی‌که در محتوای این قراردادها و در بخش حق و ‏حقوق خریدار، بندهایی به نفع خریدار مکتوب نشده؛ مثالی دیگر این که اگر شرکت یا شخص فروشنده در تحویل خودرو تأخیر ‏داشته باشد، جریمه یا حکمی بر علیه فروشنده تعیین نشده است.‏Car installment purchase contract

لازم به ذکر است از دیگر ویژگی‌های منفی شرکت‌های لیزینگی می‌توان به موعد تحویل خودرو اشاره نمود چرا که اغلب مدت ‏زمان زیادی طول می‌کشد تا خودرو به مشتری تحویل داده شود (از ۲۰ روز کاری تا ۹۰ روز کاری متغیر است).‏ در واقع شرایط عادلانه‌ای برای حق و حقوق متقابل طرفین وجود نداشته و همان‌طور که اشاره شد، قرارداد به طور کامل ‏یک‌طرفه تنظیم می‌شود.‏

همچنین شرکت‌های لیزینگی، شرایط بسیار وسوسه‌ انگیزی برای خریداران در تبلیغات خود (تلویزیون، بیلبوردهای تبلیغاتی، ‏روزنامه‌ها و غیره) نمایش می‌دهند تا خریدار به انجام این امر ترغیب شود؛ به‌عنوان مثال یکی از شرایط وسوسه انگیز ‏شرکت‌های لیزینگی، دریافت پیش پرداخت‌هایی بسیار کمتر از پیش پرداخت شرکت‌های خودروسازی مادر است.‏ از این رو اگر در این قبیل از معاملات خودرو هر مشکلی به وجود آید، به طور مستقیم به ضرر خریدار خواهد بود و چنانچه ‏خریدار از مضمون یک قرارداد منصفانه و منطقی آگاه و مطلع نباشد، اقدام به پذیرش یک قرارداد یک‌طرفه و غیرمنصفانه نموده ‏و در مواردی نیز خطراتی از قبیل ضرر و زیان‌های مالی، تأخیر طولانی در تحویل خودرو، فسخ قرارداد و عودت خودرو ‏گریبان‌گیر وی شده و با توجه به اینکه سند و سفته‌های خریدار در گرو شرکت می‌باشد، امکان رخداد هر گونه سوء استفاده‌ای ‏از جانب این شرکت‌ها وجود خواهد داشت و هیچ نهاد و ارگان نظارتی از اموال خریداران و حقوق آنان پشتیبانی نمی‌کند.‏

بر این اساس به تأکید توصیه می‌شود که اگر خریدار، تجربه و آگاهی کافی در این زمینه ندارد، با افراد متخصص، با تجربه و ‏آگاه به مسائل حقوقی مشورت نماید.‏

به طور معمول در سامانه‌های بانک مرکزی، لیستی از شرکت‌های مورد تأیید بانک مرکزی موجود است که توان مالی و ‏اعتباری آن‌ها به نسبت مورد اطمینان است اما در سال‌های اخیر، شرکت‌های لیزینگی متعددی با اسامی مشهور مرتکب ‏کلاهبرداری های عظیمی شدند که این موضوع برای خریداران نگران‌کننده بوده و با سوابق منفی این شرکت‌ها، تأمل و دقت ‏ویژه‌ای در انجام این امر نیاز است.‏

البته اگر شرکت لیزینگی یاد شده، شرکتی معتبر و با سوابق مثبت باشد، به طور معمول خریداران در تحویل خودرو و تنظیم ‏سند دچار مشکل نمی‌شوند و پس از اتمام اقساط، خودرو و سند را دریافت خواهند کرد.‏

 

گروه سوم، نمایشگاه‌ها

نمایشگاه‌ها همانند شرکت‌های خودرو‌سازی و واردکننده در دسته‌ی قدیمی‌ترین گروه‌های فروش اقساطی خودرو به‌شمار ‏می‌آیند؛ اما به دلایلی (مانند عدم تبلیغات گسترده در رسانه و وب‌سایت‌ها) قواعد و قوانین کلی و معینی در شرایط اقساطی ‏خود نداشته و به همین جهت هر نمایشگاهی قواعد مختص خود را دارد و محتوای قرارداد یک نمایشگاه با نمایشگاه دیگر ‏متفاوت است. ‏

با تأسف باید گفت که نوع برخورد نمایشگاه‌داران با خریدارانی که قصد خرید خودرو به‌صورت اقساطی دارند، نامناسب بوده و ‏این موضوع از ویژگی‌های منفی خرید اقساطی از نمایشگاه‌ها به‌شمار می‌آید. شرایط اقساطی در نمایشگاه‌ها شامل خودروهای ‏صفر و کا‌رکرده می‌شود اما خریداران اغلب برای خرید خودروی کارکرده به‌صورت اقساطی به نمایشگاه‌ها مراجعه می‌کنند.‏Car sales exhibition

در این گروه، چالش مربوط به قیمت کل خودرو و مبلغ پیش‌پرداخت آن، در درصد بهره‌ای است که نمایشگاه‌ها در قیمت ‏خودرو اعمال می‌کنند؛ این درصد باید به میزانی باشد که از عرف مورد قبول بازار بیشتر نباشد.‏

در مورد چالش مفاد قرارداد و تنظیم سند قطعی، لازم به ذکر است که شرایط پیشِ‌رو در نمایشگاه‌ها اندکی با دو گروه قبل ‏متفاوت است؛ به‌عنوان مثال در گروه‌های قبلی در بیشتر موارد، خودرو در رهن یک شرکت یا مجموعه‌ معین و یا یک بانک ‏معتبر است که این وضعیت در سند فروشنده مشخص ‏است اما خریدار در نمایشگاه‌ها فقط با یک فرد حقیقی در جناح فروشنده مواجه می‌شود که در این شرایط سه حالت رخ ‏می‌دهد.‏

  • وضعیت اول. شخص فروشنده از همکاران همان نمایشگاه بوده و سند خودرو به نام ایشان است؛ لذا خریدار در تمام مراحل ‏معامله با این فرد مواجه می‌باشد.‏

  • وضعیت دوم. این حالت که نوعی کلاهبرداری محسوب می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که مالک خودرویی اقدام به فروش خودرو ‏به یک نمایشگاه می‌نماید و طبق قاعده، نمایشگاه باید پلاک خودرو را تعویض نماید در حالی‌که بدون اطلاع مالک خودرو و یا با ‏مجاب ساختن وی، تعویض پلاک را به تعویق می‌اندازند. سپس چنانچه خریدار جدیدی برای خودروی موردنظر به نمایشگاه ‏مراجعه کند، شرایط قرارداد فروش اقساطی را به نام فروشنده اول که در اصل دیگر مالک خودرو نیست، تنظیم می‌نماید؛ حال ‏آنکه مالک واقعی خودرو که از منافع مالی معامله منتفع شده، از عوامل نمایشگاه است.‏

  • وضعیت سوم. در این حالت پلاک خودرو به نام خریدار جدید تعویض خواهد شد اما در قرارداد، شرطی مبنی بر عدم انتقال ‏تمام شش دانگ سند تعویض پلاک به نام خریدار از جانب نمایشگاه مکتوب می‌شود؛ به‌عنوان مثال فقط سه دانگ به نام خریدار ‏می‌شود. سپس زمانی که پرداخت اقساط به پایان برسد، نمایشگاه سه دانگ باقیمانده را به نام خریدار زده و سند قطعی را نیز ‏تنظیم می‌نماید.‏

فروش خودرو به روش اقساطی، تَرفندی است که بسیاری از واسطه‌گران برای فروش خودرویی که بدنه آن ‏دچار آسیب‌دیدگی مهمی شده و فروش آن سخت است استفاده می‌کنند. در نتیجه هنگام خرید اقساطی ‏خودرو، به تأکید توصیه می‌کنیم از یک کارشناس با تجربه بخواهید تا خودرو را در محل بازدید نماید.‏

مضمون قرارداد در خرید اقساطی خودرو از نمایشگاه‌ها به مراتب نامطلوب‌تر و یا همانند گروه‌ قبل (شرکت‌های لیزینگی)، به ‏طور کامل یک‌طرفه و به ضرر خریدار است چرا که در این قراردادها، حق فسق و جریمه‌های مالی سنگینی برای خریداران تعیین ‏می‌نمایند؛ لذا به تأکید توصیه می‌شود که خرید خودرو از نمایشگاه‌ها به‌صورت اقساطی صورت نگیرد.‏

به طور معمول خریدار در نمایشگاه‌ها با چالش تحویل خودرو مواجه نبوده و طبق توافق، خودرو تحویل داده می‌شود.‏

 

گروه چهارم، شرکت‌های خصوصی

صاحبان شرکت‌های خصوصی اغلب افرادی هستند که در گذشته از عوامل نمایشگاه‌ها بوده و یا به‌منظور فروش خودرو در ‏نمایشگاه‌ها فعالیت می‌کردند اما از آنجاکه گرایش خریداران به خرید اقساطی خودرو از نمایشگاه‌ها کمتر است، در شرکت‌های ‏خصوصی با سبک و سیاق متفاوت و جلوه‌ای رسمی و اداری اقدام به فروش اقساطی خودرو با همان قواعد و قوانین نمایشگاه‌ها ‏می‌نمایند.‏Car Private Company

واقعیت امر در ارتباط با اغلب شرکت‌های خصوصی این است که شرایط فروش اقساطی در این شرکت‌ها، بسیار نامناسب و ‏زیان‌بارتر از شرکت‌های لیزینگی و نمایشگاه‌ها بوده و مشکلات متعددی برای خریداران به‌وجود می‌آورند.‏

در شرکت‌های خصوصی، فروش اقساطی برای خودروهای صفر اعمال می‌شود تا همانند شرکت‌های لیزینگی به نظر آیند و ‏همچنین به‌منظور ترغیب خریداران، اغلب در آگهی‌های تبلیغاتی خود و یا روزنامه‌ها، مطالبی از قبیل «تحویل یک ساعته خودرو ‏به صورت اقساطی» منتشر می‌نمایند.‏‎ ‎در واقع این شرکت‌ها از فروش اقساطی خودروهای صفر به‌عنوان ویترین کار خود ‏استفاده می‌کنند در حالی‌که در پشت پرده، خودروهای کارکرده متعددی را با شرایط خاص می‌فروشند.‏

توصیه می‌شود که افراد برای خرید اقساطی به این شرکت‌های نامعتبر مراجعه نکنند اما در صورت مراجعه ‏به این شرکت‌ها و قصد خرید اقساطی، مفاد قرارداد را به دقت مطالعه و بررسی نموده و به نظر یک ‏کارشناس حقوقی نیز برسانند.‏

شنیده‌های فراوانی از طرف خریداران مبنی بر عدم تحویل به موقع خودرو طبق قرارداد، گزارش شده است که بر این اساس، ‏خریدار به منظور بازگشت وجوه پرداختی به شرکت اقدام نموده اما با موانع زیادی مواجه شده است؛ یکی از ترفندهای رایج ‏شرکت‌های خصوصی در شرایط فوق، پیشنهاد خودرویی جایگزین برای خودروی اولیه است، غافل از این که خودروی ‏پیشنهادی شرکت، یک خودروی کارکرده و کم ارزش تر از خودروی اولیه است که نوعی تقلب محسوب می‌شود. حال خریدار ‏که موفق به دریافت وجوه پرداختی نشده است، به ناچار این پیشنهاد را پذیرفته و متضرر می‌شود، در حالی‌که شرکت مربوطه ‏نه تنها مبلغ پرداختی خریدار را بر نمی‌گرداند، بلکه یک خودروی ضعیف‌تر از خودروی اصلی را با سود بالا و به نفع شرکت به ‏فروش رسانده است.‏

 

گروه پنجم، اشخاص حقیقی

گاهی اوقات خریداران در آگهی‌ها، با مواردی مواجه می‌شوند که فروشنده‌ای قصد فروش اقساطی خودروی خود را دارد؛ در این ‏شرایط به طور معمول افرادی که قصد فروش خودروی کارکرده به صورت اقساطی دارند، از سه هدف زیر پیروی می‌کنند.‏

  • هدف اول، فروش خودروی معیوب: این وضعیت که نسبت به بقیه موارد بیشتر رایج است، به‌دلیل نواقص و عیوبی است ‏که به‌ وضوح در خودرو وجود دارد (از قبیل نقص فنی، خوردگی یا رنگ در بدنه، خودروی چپی، تصادفی و غیره) و در نتیجه ‏فروشنده نمی‌تواند با قیمت باب میل خود به‌صورت نقدی، خودروی مورد نظر را به فروش رساند بنابراین به‌وسیله پیشنهاد ‏وسوسه انگیز فروش اقساطی، سعی به ترغیب خریداران می‌نماید.‏

  • هدف دوم، خودروی گران قیمت: در برخی از موارد، فردی خودرویی را به قیمت بالا خریداری نموده و یا از طریق یک ‏معامله (جایگزین با زمین یا ملک) صاحب یک خودروی گران‌قیمت شده است که در این حال قصد دارد خودرو را با همان قیمت ‏واقعی خود به فروش رساند، اما این هدف با فروش نقدی خودرو میسر نمی‌شود لذا گزینه فروش اقساطی را برای رسیدن به این ‏هدف انتخاب می‌نماید.‏

  • هدف سوم، فروش با آشنایان: فروشنده حقیقی از آشنایان و دوستان خریدار است و قصد دارد با فروش اقساطی خودروی ‏خود (بخشی از قیمت کل به صورت اقساطی) به خریدار که توان پرداخت نقدی ندارد، تخفیف دهد.‏

در چالش قیمت کل و مبالغ پرداختی به فروشنده حقیقی، به طور معمول شرایط آسان‌تر و عادلانه‌تر از شرکت‌های لیزینگی، ‏خصوصی و نمایشگاه‌ها است زیرا فرد قصد دارد هر چه سریع‌تر خودروی خود را به فروش رساند؛ حتی این امکان وجود دارد که ‏در هنگام معامله، فروشنده تخفیف مناسبی نیز برای مبلغ کل در نظر بگیرد.‏

Buy car in installmentsچالش محتوای قرارداد در این دسته از خریدهای اقساطی، به این دلیل که اغلب با توافق طرفین تنظیم می‌شود، به طور معمول ‏متعادل‌تر است؛ به نحوی که هر گونه سود و زیان ناشی از معامله یکطرفه نبوده و منصفانه است. ‏

همچنین خریدار در خرید اقساطی با اشخاص حقیقی و فروشنده واقعی، با چالش تحویل خودرو نیز مواجه نخواهد شد.‏

لازم به ذکر است که با توجه به اهداف توصیف شده در فوق، خرید خودروی اقساطی از فروشند‌گان حقیقی با هدف دوم و به ‏خصوص هدف سوم به نسبت قابل اعتمادتر بوده و گزینه‌های مناسبی به شمار می‌آیند.‏

 

نکات ضروری در خرید اقساطی خودرو

  • پیش از خرید خودروی اقساطی (صفر یا کارکرده)، توصیه می‌شود که خودرو توسط کارشناسان مجرب مورد بازدید و ‏کارشناسی قرار گیرد تا خریدار در همان ابتدا از نواقص خودرو (به خصوص نواقص بدنه) آگاه شود زیرا پس از پذیرش ‏مفاد قرارداد، هیچ گونه راه بازگشتی وجود ندارد.‏

  • در خرید اقساطی از گروه‌های دوم تا پنجم، تنظیم قرارداد بین طرفین به‌صورت محرمانه و شخصی جایز نبوده و باید ‏در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود زیرا در تنظیم قرارداد، رعایت موارد حقوقی الزامی و مورد توجه مراجع قضایی است.‏

  • در خرید اقساطی از گروه‌های دوم تا پنجم، به سند مالکیت خودرو دقت و توجه ویژه‌ای شود؛ فردی که نام او ‏به عنوان مالک در سند ثبت شده باید با فردی که خریدار به‌عنوان فروشنده با وی قرارداد را تنظیم می‌نماید، یکسان ‏باشد در غیر این صورت ممکن است برای خریدار، فروشنده واقعی و غیر واقعی (مدعی مالک خودرو) مشکلات زیادی ‏به وجود می‌آید.‏

  • پیش از اقدام به معامله، تمام بندهای محتوای قرارداد باید به دقت مطالعه شود و در صورت وجود هرگونه ابهام در ‏متن قرارداد، جهت رفع ابهام به افراد آگاه به مسائل حقوقی مراجعه گردد.‏

  • نکته دیگری که در فروش اقساطی باید در نظر گرفت، محاسبه سود اقساط است که به‌صورت سالیانه محاسبه ‏می‌شود؛Buy car in installments به‌عنوان مثال، خودرویی با اقساط پنج ساله به فروش می‌رسد اما خریدار پس از پرداخت چند قسط اول، ‏اقدام به تسویه حساب و پرداخت نقدی مابقی قیمت خودرو می‌نماید؛ در این حالت باید در اصل سود اقساط ‏باقیمانده از قیمت کل حذف گردد اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد و مبلغ بسیار اندکی از قیمت خودرو کاهش می‌یابد ‏که در عمل در پرداخت نقدی و پرداخت اقساطی تفاوتی ایجاد نمی‌کند؛ اما شرکت‌ها با عناوین واهی، سود اقساط ‏سنوات باقی مانده را از خریدار اخذ می‌نمایند. بنابراین در این حالت خریدار باید در متن قرارداد به این نکته توجه ‏نماید که اگر زودتر از موعد تسویه حساب صورت گیرد، چه مزایایی برای وی ایجاد خواهد شد. ‏

  • یکی دیگر از نکات مهمی که از چالش‌های اصلی خرید اقساطی خودرو به‌شمار می‌آید، چگونگی در رهن گرفتن سند ‏خودرو به‌عنوان وثیقه از خریدار است که اغلب به یکی از چهار روش زیر است.‏

روش اول: به این نحو است که سند شش دانگ به نام خریدار خودرو زده می‌شود اما از خریدار چک و ‏سفته به اندازه‌ قیمت خودرو دریافت می‌شود و یا دو ضامن معتبر باید ضمانت خریدار را تقبل نمایند تا ‏اطمینان حاصل شود که هیچ‎‌‎گونه تأخیری از جانب خریدار در پرداخت اقساط رخ نخواهد داد؛ لازم به ذکر ‏است که در سال‌های اخیر این حالت دیگر مرسوم نبوده زیرا شرکت‌های خودروسازی به تجربه دریافته‌اند ‏که سند خودرو به‌عنوان وثیقه، ابزار موثرتری در فروش اقساطی خودرو است.‏

روش دوم: شرکت‌های خودروسازی طی هماهنگی با نیروی انتظامی در بند توضیحات برگ سبز، عبارتی ‏مبنی بر اینکه «خودرو در رهن شرکت خودروسازی است» مکتوب می‌نمایند و زمانی‌که اقساط به‌طور کامل ‏پرداخت شود و عملیات فک رهن صورت گیرد، با ارسال یک نامه رسمی به‌صورت دستی یا به‌صورت آنلاین ‏به مراکز تعویض پلاک، اعلام می‌شود که خودروی مورد نظر فک رهن شده و تعویض پلاک و فروش خودرو ‏بلامانع است. این حالت روشی بسیار مرسوم و مورد پذیرش نهادهای انتظامی و قضایی است. ‏

روش سوم: در رهن گرفتن سند خودرو در شرکت‌های لیزینگی، خصوصی و نمایشگاه‌ها به شکل دیگری ‏مرسوم است؛ به نحوی که این قبیل از شرکت‌ها، چند دانگ از سند برگ سبز خودرو را به نام خود نگه ‏داشته و چند دانگ دیگر را به نام شخص خریدار می‌نمایند؛ یعنی پلاک خودرو به نام خریدار تعویض می‌شود ‏اما از لحاظ مالکیت فقط چند دانگ (کمتر از شش دانگ) به نام خریدار است؛ لذا امکان فروش خودرو برای ‏وی تا زمانی‌که تسویه حساب کامل اقساط صورت نگرفته و سند قطعی نیز به نام خریدار تنظیم نشود، وجود ‏نخواهد داشت. ‏

روش چهارم: در نمایشگاه‌های اتومبیل حتی تعویض پلاک به نام خریدار صورت نمی‌گیرد و خودرو را با ‏پلاک فروشنده اولیه یا صاحب نمایشگاه تحویل داده و گواهی می‌کنند که تعویض پلاک پس از تسویه حساب ‏کامل به نام خریدار خواهد شد؛ و یا تعویض پلاک به نام خریدار انجام می‌شود اما سند قطعی خودرو تا پیش ‏از تسویه حساب کامل به خریدار منتقل نمی‌شود. ‏

تذکر: این روش از نظر قواعد حقوقی دارای اشکال بوده و فروشنده حق ندارد به بهانه الزام خریدار در ‏پرداخت اقساط، سند خودرو را در رهن خود بگیرد زیرا اگر خریدار به مسائل حقوقی آگاه باشد، می‌تواند با ‏مراجعه به محاکم قضایی، با گرفتن رای «الزام به فک پلاک» یا «الزام به تنظیم سند»، سند خودرو را از ‏رهن فروشنده خارج نماید.‏Legal points of car installment purchase contract

  • به تازگی در سیستم معاملات فروش اقساطی خودرو، بندی تحت عنوان «اجاره به شرط تملیک» در قراردادها اضافه ‏شده که می‌تواند برای طرفین معامله سودمند باشد و با این بند، فروشنده حتی با تعویض پلاک به نام خریدار و انتقال ‏سند خودرو، متضرر نمی‌شود.‏

  • نسبت به نحوه و زمان تحویل خودرو از هر پنج گروه به دقت استعلام صورت گیرد تا اطمینان کافی از این موارد ‏حاصل شود زیرا در بین سه چالش گفته شده، چالش تحویل خودرو به‌عنوان یک زنگ خطر بسیار دارای اهمیت است. ‏لازم به ذکر است که در بین پنج گروه فروش اقساطی، طبق معمول گروه اول نسبت به چهار گروه دیگر از لحاظ ‏تحویل خودرو، شرایط مناسب‌تری دارد. ‏

 

جمع‌بندی

همان‌طور که در ابتدای این مطلب اشاره شد، بهترین گروه میان پنج گروه فروش اقساطی، گروه اول یعنی شرکت‌های ‏خودروسازی یا واردکننده مادر بوده چرا که محتوای قرارداد این شرکت‌ها مشخص و قابل اعتماد است. ‏

خرید از شرکت‌های لیزینگی، خصوصی و نمایشگاه‌ها در اغلب موارد مطلوب نبوده و معامله خودرو با آن‌ها توصیه نمی‌شود زیرا ‏چالش‌های متعددی برای خریداران به وجود می‌آورند.‏ در خرید خودرو به صورت اقساط یا لیزینگ مراقب باشید تا اقساط نمایشگاه یا شرکت به تأخیر نیفتد. این قراردادها اغلب مفاد سخت‌گیرانه‌ای دارند که ‏در ازای تأخیر در پرداخت، به فروشنده امکان فسخ قرارداد، پس گرفتن خودرو و جریمه‌های مالی سنگین را می‌دهد. ‏

در مورد گروه آخر یعنی اشخاص حقیقی، اگر این افراد از هدف دوم و سوم پیروی کنند، مناسب و مورد اعتماد به‌شمار ‏می‌آیند.‏

و اما در نهایت پیشنهاد ما این است که اگر دنبال یک خرید مطمئن و بی دردسر هستید، با صرف مبلغی هزینه از خدمات «خرید سفارشی خودرو» استفاده کرده و از صفر تا صد خرید خودرو را به یک کارشناس با سابقه و دلسوز بسپارید تا بهترین تجربه خرید خودرو را به دست آورید.